یک رژیم غذایی غنی از لبنیات ، خصوصا شیر ، میتواند احتمال شکستگی ناشی از پوکی استخوان را کاهش دهد. با این حال ، مطالعه جدیدی که در نشریه BMJ منتشر شده نشان می دهد که مصرف زیاد شیر با ریسک بالای شکستگی استخوان و نرخ بالای مرگ و میر در زنان و مردان در ارتباط است.
شیر حاوی 18 تا از 22 ماده غذایی ضروری است. ارتباط بین زوج کلسیم و ویتامین D در شیر و اهمیت آنها در حفظ سلامت استخوان مدت طولانی است که در آموزش های تغذیه ای خصوصا در مورد شرایط رشد کودک ترویج داده می شود.
سازمان کشاورزی ایالات متحده (USDA) روزانه 3 فنجان لبنیات را برای حمایت از سلامتی و بهبود توده استخوانی توصیه می کند. مصرف سه یا چهار لیوان شیر در روز برای صرفه جویی 20% از هزینه های مراقبت های بهداشتی مربوط به پوکی استخوان پیشنهاد شده است.
همچنین بسیاری فواید دیگر نیز برای شیر معرفی شده است ، از جمله :
– کنترل فشار خون سالم
– کاهش خطر بیماری های قلبی و عروقی و دیابت نوع 2
– محافظت در برابر سرطان روده بزرگ
– تامین پروتئین طبیعی و با کیفیت برای توده عضلانی
تحقیق مشاهده ای انجام شده در سوئد ، به رهبری پروفسور کارل میشلسون ، برخی از فواید شیر ، به ویژه ارائه داده های متناقض برای ارتباط بین شیر و سلامت طولانی مدت استخوان را مورد بحث قرار داد.
فرضیه محققان این است که مصرف بالای شیر ، در حقیقت ممکن است باعث افزایش فشار اکسیداتیو شده که منجر به تاثیر بر خطر مرگ و میر و شکستگی استخوان می گردد.
فرضیه بر این پایه استوار است که شیر منبع اصلی فراهم کننده دی-گالاکتوز است. کالاکتوز نیمی از لاکتوز (قند موجود در شیر ) را تشکیل می دهد.
شواهد تجربی در گونه های مختلف حیوانات نشان می دهد که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض دی-گالاکتوز مخل سلامتی و منبعی برای پیری و کوتاهی طول عمر است.
این نتایج به واسطه آسیب فشار اکسیداتیو ، التهاب مزمن ،تخریب اعصاب ، کاهش پاسخ ایمنی و تغییرات در رونویسی ژن ایجاد می شوند.
برای آزمایش این فرضیه ، محققان از دو گروه جامعه آماری برای تجزیه و تحلیل ارتباط مصرف شیر و میزان مرگ و میر و شکستگی استفاده کردند :
– گروه ماموگرافی سوئدی : گروهی متشکل از 61433 زن ،39 تا 74 ساله بین سالهای 1987 تا 1990
– گروه مردان سوئدی : گروهی متشکل از 45339 مرد ، بین سنین 45 تا 79 سال در سال 1997
در پاسخ به پرسشنامه، شرکت کنندگان متوسط مصرف خود را از بین 96 غذا و نوشیدنی رایج ، از جمله شیر ، شیر تخمیر شده ، ماست و پنیر گزارش دادند. اطلاعات شیوه زندگی ، وزن و قد جمع آوری گردید و عوامل مربوط به سطح تحصیلات و وضعیت تأهل نیز در نظر گرفته شد.
اطلاعات ثبت شده ملی برای پیگیری نرخ شکستگی و مرگ و میر مورد استفاده قرار گرفت.
مصرف شیر به میزان سه لیوان یا بیشتر میتوناد منجر به افزایش خطر مرگ و میر شود .
محققان برای تعریف مرگ و میر ناشی از تمام علل ، از علل زمینه ای مرگ و میر ثبت شده در مرکز اطلاعات مرگ و میر سوئد استفاده کردند.
گروه ماموگرافی سوئدی :
زنانی که بیش از 20 سال پایش شدند :
– 15541 مورد مرگ
– 17252 مورد شکستگی ، که از این میان 4259 مورد شکستگی استخوان هیپ ( لگن) داشتند .
کاهش خطر شکستگی با مصرف شیر بیشتر مشاهده نشد . زنانی که بیش از 3 لیوان شیر در روز مینوشیدند (متوسط 680 میلی لیتر) نسبت به آنهایی که کمتر از 1 لیوان شیر ( متوسط 60 میلی لیتر ) در روز مینوشیدند در معرض خطر مرگ بالاتری قرار داشتند.
گروه مردان سوئدی :
مردانی که بیش از 11 سال پایش شدند :
– 10112 مورد مرگ
– 5066 مورد شکستگی استخوان که از این میان 1116 مورد شکستگی استخوان هیپ بود.
اگرچه نسبت به گروه زنان کمتر بود اما مردان هم با مصرف شیر بیشتر خطر مرگ بالاتری داشتند.
تحقیقات بیشتر برای تعیین اینکه آیا شیر با استرس (فشار) اکسیداتیو و التهاب همراه است انجام شد. نتایج نشان داد در هر دو جنس مثبت است. با این حال، مصرف محصولات شیر تخمیر شده، ماست و پنیر با هر دو مورد استرس اکسیداتیو و نشانگرهای التهابی رابطه منفی نشان داد و و به خصوص در زنان با کاهش نرخ مرگ و میر و شکستگی همراه بود.
محققان می گویند :
“نتایج ما ممکن است اعتبار توصیه به مصرف مقادیر بالایی از شیر برای جلوگیری از شکستگی های ناشی از ترد بودن استخوان ها را زیر سوال ببرد “.
تحقیقات نشان می دهد مصرف شیر در هر دو جنس با کاهش خطر شکستگی همراه نیست و ممکن است به جای آن با نرخ بالاتر مرگ مرتبط باشد.
همچنین ممکن است ارتباط بین لاکتوز و گالاکتوز موجود در شیر و خطر بیان شده در فرضیه وجود داشته باشد، اگرچه علیت آن هنوز مورد آزمایش قرار نگرفته است.
آیا باید توصیه های غذایی در مورد مصرف شیر تغییر کند ؟
محققان خاطر نشان کردند که که با توجه به طراحی مشاهده ای از این مطالعه، نتایج باید با احتیاط تفسیر شود. آنها اشاره می کنند که مطالعه تنها می تواند ارتباط را نشان دهد اما نمی تواند علت و اثر را ثابت کند، و افزودند پیش از اینکه نتایج بتواند برای توصیه های غذایی مورد استفاده قرار گیرد باید مطالعات بیشتری انجام شود .
در سرمقاله همراه، پروفسور مری محصل در دانشگاه شهر نیویورک، اظهار نظر کرد :
به این دلیل که ویژگی های شیر در بسیاری از دستورالعمل های غذایی و هر دو شکستگی لگن و بیماری های قلبی عروقی در میان افراد مسن نسبتا شایع است، بهبود اساس شواهد برای توصیه های غذایی می تواند فواید قابل توجهی برای همه دداشته باشد.
او جمع بندی کرد ، “مصرف شیر ممکن است در سطح جهانی با توسعه اقتصادی و افزایش مصرف مواد غذایی منبع حیوانی افزایش یابد،در حال حاضر نیاز است که نقش شیر در مرگ و میر به طور قطعی مشخص گردد.
سایت اخبار پزشکی امروز به تازگی گزارش داده بود که یک لیوان شیر در روز میتواند آرتروز زانو را در زنان به تاخیر اندازد. اگر چه بیماری های دژنراتیو در حال حاضر هیچ درمانی ندارند، محققان می گویند نوشیدن روزانه شیر با کاهش پیشرفت بیماری مرتبط است.