گلودرد در بیشتر موارد به علت یک ویروس مثل ویروس سرماخوردگی یا آنفلوانزا ایجاد و در برخی موارد نیز به علت التهاب لوزه ها (تونزيليت) كه توسط نوعي ميكروب به نام استافيلوكوك ايجاد مي شود فرد را مبتلا کند.
به گزارش خبرنگار سلامت نیوز،از علائم احتمالی گلو درد می توان به؛مشکل در بلعیدن خواراکی ها، لوزه هاي قرمز و متورم كه ممكن است با لكه هاي زرد چركی پوشيده شده باشند، غدد لنفاوي متورم در گردن، خرخر كردن هنگام خواب،صداي تودماغي، بوي بد دهان و درجه حرارت بالای 38 درجه اشاره کرد.
و اما توصیه هائی برای درمان سریعتر گلودرد:
-برای کاهش درد از شربت استامینوفن استفاده کنید.
-بسیار مایعات بنوشید.
-سوپ و آش فراموشتان نشود.
-در صورت تب،فرد مبتلا را پاشویه کنید.
-آب نمک غرغره نکنید ،چون تحقیقات نشان داده که غرغره آب نمک احتمال انتقال عفونت به حلق را بیشتر می کند.
-در زمستان،هوای اتاق را مرطوب نگهدارید.
-از دسر های سرد و خنک مانند بستنی استفاده کنید.
التهاب گلو و لوزه ها (فارنژیت)
گلو درد یکی از علل شایع مراجعه به کلینیک میباشد .علیرغم اینکه اکثریت گلو درد ها ناشی از عوامل غیر باکتریال میباشند , اکثر بیماتران بدون دلیل , آنتی بیوتیک دریافت میکنند و این مسلئه باعث ایجاد ار گانیسم های مقاوم و همجنین افزایش میل به دریافت آنتی بیوتیک در بیماران شده است .
گلو درد ها علل مختلفی دارند شامل:
۱-تحریک کنندها: حدود ۶۵% – ۳۰% از گلو دردها ئی که نمیتوان علت خاصی برایشان یافت ناشی از تحریک کنندها میباشند. این نوع گلو دردها بیشتر به صورت خشکی و خارش و احساس خراشیدگی در گلو , بروز میکنند .محرک ها میتوان خارجی یا داخلی باشند. یکی از شیع ترین عوامل محرک خارجی سیگار است. در افرادسیگاری این نوع گلو درد ها بسیار شایع میباشد. از دیگر محرک خارجی, آلرژس هستند که بخوص در افراد حساس ایجاد علائم سوزش گلو و چشم, آبریزش بینی و عطسه میکنند.
یکی از عوامل مهم و شایع داخلی ایجاد کننده گلو درد , اسید معده در افراد مبتلا به رگشت اسید مری به معده ( گاسترو از فارژیال رفلاکس) میباشد .که این نوع گلو درد معمولا صبح ها بوده همراه با گرفتگی صدا و علائم دیگر شامل سوزش سر دل و احساس ترشی در دهان میباشد .
۲-عفونت ویروسی: ویروس ها شایع ترین علت عفونی گلو دردها میباشند و تعداد زیادی از ویروس ها میتوانند سبب گلو درد شوند .ویروس های عامل سرما خوردگی ( رینوویروس , کرئنا ویروس , ویروس بین سی , شامل تنفسی , و پارا آنفلونزا ویروس) باعث بروز گلو درد به همراه دیگر علائم شایع سرماخوردگی مثل آبریزش بینی و چشم و سرفه و تب ملایم میشوند .این ویروس ها در فصول سرد , شیوع بیشتری دارند.
آدنو نو ویروس ها بیشتر در بچه ها های زیر ۶ سال شایع میباشند و میتوانند باعث ایجاد تب بالا (بیش از ۴۰ درجه سانتی گراد) و گلو درد چرکی شوند.شیوع این ویروس بیشتر در آخر تابستان و پائیز میباشد.کوکساکی ویروس ها نیز درکودکان شایع بوده ومیتوانند باعث بب بالا و بروز تاول و یا زخم های کوچک با قاعده ملتهب و قرمز در حلق و نیز درکف دست ها و پاها شوند. این نوع ویروس، هم در تابستان و هم پائیز شایع هستند،هریس ویروس نیز میتواند تب بالا و تاول یا زخم های سطحی در مخاط دهان و حلق ایجاد نماید.
ویروس های ایجاد کننده منونوکلئوز عفونی (ویروس ایشتین = بار و ساتیو مگالویروس که درسطوح اجتماعی – اقتصادی بالا و در بین جوانان بخصوص دربین کسانی که درتماس نزدیک سر میبرند (مثل دانشجویانی که درخوابگاه های کالج زندگی میکنند) شایع بوده و باعث بروز گلودردهای چرکی،همراه با تب متوسط تا بالا و التهاب و تورم غدد لنفاوی و بخصوص درقسمت حلقی گردن میشوند.
۳- گلودردهای باکتریال: شایع ترین و مهم ترین عامل گلو درد باکتریال، استپتوکوک بتا همولیتیک گروه A میباشد.حدود ۱۰-۵% گلو درد بالغین و ۵۰% – ۳۰% گلودرهدها در بچه ها را شامل میشود.
گلو درد استرپتوکوکی معمولاً در سنین ۵ تا ۱۵ سال و در فصول زمستان و بهار شایع میباشد.علائم گلو درد استرپتوکوکی گلودرد شدید همراه با درد هنگام بلع، لرزه های متورم و قرمز، تب (متوسط تا بالا) همراه با لرز و ضعف، سردرد، وجود غدد لنفاوی دردناک و متورم درجلوی گردن و بعضی علائم گوارشی مثل تهوع و دل درد میباشد.
علائمیکه بایستی دربیماران درچار گلودرد جدی گرفته و حتماً توسط پزشک پی گیری شود شامل:
۱٫ وجود گلودرد مداوم،بدون هیچ گونه بهبودی بیش از یک هفته ۲٫ وجود مشکل تنفسی، بخصوص صداهای غیرعادی درهنگام دم ۳٫ عدم توانائی دربلع ترشحات دهانی ۴٫ مشکل در بلع غذا یا مایعات ۵٫ وجود درد شدید گلو، بدون وجود قرمزی و التهاب ۶٫ وجود توده قابل لمس در گلو
عوارض گلودرد استرپیوکوکی شامل: تب روماتیمسی گلو مرولونفریت (التهاب کلیوی) و عوار چرکی مثل سینوزیت، ایجاد آبسه،عفونت گوش و ریه ها و عفونت غدد لنفاوی گردن میباشد.
درمان آنتی بیوتیکی گلودردهای عفونی فقط در مورد گلودرد استرپتوکوکی جایز میباشد.
تشخیص،معمولاً کلینیکی بوده و اگر بیمار دچار گلودرد به همراه تب بیش از ۳۸ درجه سانی گرداد باشد لوزه های ملتهب و متورم و چرکی، غدد لنفاوی دردناک و متورم جلوی گردن بوده و دچار سرفه نباشد به عنوان گلو درد استرپتوکوکی تلقی و درمان میشود درصورت شک برای موارد استرپتوک و عدم وجود تمام این علائم از Rapid Streptococcal Screen و یا معمولاً کشت گلو که تست تشخیص استاندارد برای وجود استرپتوکوک میباشد،برای تشخیص قطعی استفاده میشود.
درمان گلو درد استرپتوکوکی شامل یک دوره ۱۰ روز آنتی بیوتیک (مثل پنی سیلین، یا آموکسی سیلین و در افراد حساس به پنی سیلین،اریترومایسین م) میباشد.
رژیم های درمانی کوتاه مدت ۵ روزه (مثل Amoxicilin/Clavulanate Cefarixone axetil , azithromycin , clarithromycin نیز استفاده میشوند.مزیت این درمان ها دوره کوتاه مدت میباشد که برای بیمار قابل تحمل تر است و از معایب آن:قیمت گران تر، و دارا بودن طبف وسیع آنتی بیوتیک های مورد استفاده میباشد که باعث ایجاد ارگانیسم های مقاوم میگردد.
دردهائی که همراه با سرفه، آبریزش بینی،سوزش و التهاب چشم ها و تب خفیف تا متوسط و گاهی اسهال همراه م باشند، معمولاً ویروسی بوده و نیاز به درمان آنتی بیوتیکی ندارند.
برای درمان این نوع گلودردها، مسکن های خوراکی برای رفع تب و درد (مثل استامینوفین و استفاده از سرم نمکی برای شستشوی بینی و دهان و نوشیدن مقدار کافی مایعات توصیه میشود.)
التهاب گلو یا فارنژیت، به عنوان یک علامت در بسیاری از بیماری های عفونی و التهابی دستگاه تنفس فوقانی دیده می شود.
این علامت بسیار شایع می باشد. همه ی ما چندین بار در طول زندگی خود، التهاب و درد گلو را تجربه کرده ایم.
بسیاری از عوامل ویروسی و باکتریال و حتی غیرعفونی باعث گلودرد می شوند.
شیوع سنی:
گلودرد عفونی بیشتر در سنین کودکی رخ می دهد ولی آنژین چرکی حتی ممکن است تا سنین نوجوانی نیز دیده شود.
شایع ترین نوع فارنژیت، فارنژیت استرپتوکوکی است. در فارنژیت استرپتوکوکی همان طور که از نامش پیدا است، عامل ایجاد کننده، یک باکتری به نام استرپتوکوک می باشد.
استرپتوکوک باعث ایجاد گلودرد، قرمزی و اگزودا(پوشش زرد روی لوزه ها)، پتشی یا دانه های قرمز روی فضای خلفی حلق می شود.
همراه با تب، بزرگ شدن غدد لنفاوی قسمت قدامی گردن، سردرد، دل درد و استفراغ هم وجود دارد.
در این بیماری معمولا سرفه، عطسه و آبریزش بینی فراوان وجود ندارد.
وجود استرپتوکوک در حلق انسان و رشد آن در صورت عدم درمان و کنترل بیماری، ممکن است منجر به تب روماتیسمی و گلومرولونفریت شود و از این نظر، درمان آن حائز اهمیت بسیار است، تب روماتیسمی دارای علایم مفصلی، پوستی و قلبی می باشد و گلومرولونفریت با درگیری کلیوی همراه است.
تشخیص قطعی این بیماری با کشت حلق و یا تست سریع ترشحات حلق از نظر وجود استرپتوکوک است. تست سریع به طور وسیع در دسترس پزشکان نیست و کشت حلق هم در صورت اعتماد به آزمایشگاه و بیمار باید انجام شود، بنابراین تشخیص فارنژیت استرپتوکوکی در کشور ما بیشتر بر مبنای بالینی استوار است.
پزشکان در صورت شک به این فارنژیت درمان با پنی سیلین و یا جایگزین های آن را در صورت لزوم آغاز می نمایند.
سایر عوامل ایجاد کننده ی فارنژیت، ویروس ها هستند که می توانند با تب و ضایعات تاولی در ناحیه حلق و دهان، خستگی و عطسه و سرفه همراه باشند. این ویروس ها از گروه آنتروویروس ها می باشند و می توانند ضایعات جلدی نیز ایجاد کنند.
سایر ویروس های درگیر کننده دستگاه تنفس مثل رینوویروس و کروناویروس را نباید فراموش کرد.
ویروس آبشتین بار نیز به عنوان یکی از علایم خود باعث ایجاد فارنژیت اگزوداتیو در ناحیه حلق می شود.
ویروس هرپس سیمپلکس تیپ I، در صورت ایجاد عفونت اولیه ممکن است باعث ضایعات زخمی و تاولی در داخل دهان همراه با تب و بی اشتهایی شود، این ضایعات ممکن است حتی به کنار لب نیز تجاوز نمایند و درمان علامتی برای درد، التهاب شدید و درمان ضد ویروس در این گونه موارد انجام می شود.
عفونت های شدیدتر در ناحیه فارنکس می تواند به صوررت ژنژیویت نکروزان اولسراتیو(ضایعات زخمی شونده لثه ها) توسط عوامل بی هوازی دهان باشد و فرم شدیدتر آن آنژین لودویک به صورت سلولیت در ناحیه قسمت فکی و زیرزبانی است که با درگیری عوامل بی هوازی همراه بوده و نیاز به بستری و درمان با آنتی بیوتیک وریدی دارد.
آبسه ی لوزه ها ممکن است به طور اولیه و یا بعد از فارنژیت رخ دهد و نیاز به درمان آنتی بیوتیکی و حتی دخالت جراحی برای تخلیه دارد.
منبع:سایت تبیان