به پروتئینی که در گلبول خون موجود است هموگلوبین میگویند.در ساختار هموگلوبین عنصر آهن موجود است و در ادامه راه های زیاد شدن این عنصر در خون را بررسی میکنیم.
اندازه نرمال غلظت هموگلوبین خون در آقایان ۱۳-۱۸ و در بانوان ۱۲-۱۶ گرم بر دسی لیتر است که به آن هموگلوبین نرمال میگوییم.
نقش هموگلوبین موجود در خون انسان جابجایی و حمل و نقل دی اکسید کربن و اکسیژن است.
هماتوکریت یا همان HCT یکی از مقادیر اندازهگیری گلبول قرمز است. به طور کلی heme به معنای آهن است و هر جا آن را دیدین حتما آن کلمه مرتبط به گلبول قرمز دارد.
هماتوکریت درصدی از حجم کل خون گرفته شده است که شامل گلبول های قرمز در خون می باشد و با اندازهگیری قسمت قرمز رسوب خون در لوله آزمایش نسبت به کل ارتفاع خون اندازهگیری میشود.
به خاطر بیماریها و شرایط مختلفی که میتوانند اندازهگیری هموگلوبین و گلبول قرمز را با اشکال مواجه کنند، HCT هم اندازهگیری میشود تا به طور مستقیم نشاندهنده اندازه هموگلوبین و گلبول قرمز باشد و این عدد ها معمولا با درصد نشان داده میشود مثلا 42 تا 52 درصد برای آقایان و 37 تا 47 درصد برای بانوان و در خانمهای باردار درصد بالاتر از 33 طبیعی است.
تقریبا همان عواملی که باعث کاهش هموگلوبین و گلبول های قرمز خون می شوند عبارتند از شرایطی مثل پرکاری تیروئید، سیروز کبدی، نارسایی مغز استخوان و…. .
سوختگی، اسهال شدید، بیماریهای انسدادی ریوی، از دست دادن و کم شدن زیاد آب بدن، تولید بیش از حد گلبول قرمز از عوامل افزایش دهنده ی HCT هستند.
اسید فولیک جهت ساخت سلول های تازه به ویژه سلول های قرمز خون برای بدن ضروری است. اگر بدن بتواند سلول های قرمز خون، کافی بسازد ممکن است که سبب کاهش سطح هموگلوبین خون شود. می توانید فولیک اسید را از ویتامین ها، مکمل ها و یا از طریق رژیم غذایی مناسب به راحتی بدست آورید.
ویتامین B6 به ساخت بیشتر هموگلوبین خون در بدنتان کمک میکند. ویتامین B6 در غذاها و خوراکی های خاصی مانند آوواکادو، موز، آجیل، لوبیاها، حبوباتو… و همه غلات و گوشت ها به راحتی یافت می شود.
برخی زنان که قاعدگی سختی دارند به دنبال آن کم خونی را تجربه خواهند کرد و خون زیادی از دست میدهند و این می تواند سبب کاهش سطح هموگلوبین خون شود. تضمینی وجود ندارد که قرص های ضد بارداری در مورد همه عمل کند. اما خیلی از زنان فهمیده اند که این قرص ها به کاهش خونریزی قاعدگی کمک می کند و با کاهش خون از دست رفته هموگلوبین ذخیره میکنند.